Kâbe-i Mükerreme’yi bir kimsenin sadece görmesiyle kendisine hac farz olur mu? Meselâ Umre, devletlerarası münasebetler, ticarî görüşmeler veya sportif faaliyetler için gidip Kâbe’yi görenlere sırf bu görmelerinden dolayı hac farz olur mu?
Maddi durumu müsait olan bir kişiye hac ibadeti farzdır. Hangi maksatla olursa olsun onun Mekke’ye gidişi durumu değiştirmez. Memleketine dönse de hac farizasını eda etmekle mükelleftir. Fakat maddi durumu müsait olmayan kişi herhangi bir görevle gitmişse, şayet hac mevsimine rastgelir ve hac farizasını eda etmek imkânına da sahip olursa onu eda etmekle mükelleftir. Hac mevsimi (Hac ayları olan Şevval, Zilka’de ve Zilhicce’nin ilk on günü) değilse Hanefî mezhebinde ihtilâf vardır.
Bazılarına göre orada kalmak mümkün ise beklemek zorundadır. Diğer bazılarına göre. de orada hac mevsimine kadar beklemek zor olduğu ve birçok işleri aksayacağı için beklemek mecburiyetinde değildir (49). Ancak, bu zamanda hac mevsiminden evvel umreye giden bir fakire kesinlikle hac farz değildir. Çünkü hapis ve orada kalma yasağı gibi mâniler vardır. Zira Suudi Arabistan hükümeti resmî vazifesi olmayan kişilerin bir aydan fazla kalmasına müsaade etmemektedir. Bundan dolayı fakir bir kimse herhangi bir vesile ile Kâbe’yi görse hac mevsimine kadar orada kalma ve zengin olmadığı için bir daha hacca gitme imkânına sahip olmadığı için kendisine hac farz olmaz (50).
49) İrşadüssari li Aliyyil-Kari 38-34
(50) İrşadüssari li Aliyyil-Kari, s. 41
