Lakit Nedir ve Ne Gibi Hükme Tabi Tutulur

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Lakît, terkedilmiş kimsesiz çocuğa denir. Yolun ortasında, meselâ bu nitelikteki çocuğa rastlayan kişiye, çocuğun alınması, beslenmesi ve sorumluluğu kifâyeten vâcib olur.

Bulunan çocuk, ancak güvenilir bir kişi yanında bırakılır. Eğer çocukla birlikte mal bulunursa kâdî (hâkim), çocuğun bakımı için çocuğun malından harcayacaktır. Eğer, çocukla birlikte mal bulunmazsa kâdî (hâkim), çocuğun bakımı için masrafı Beyt’ülmâTdan karşılayacaktır.

İnsan hayatının korunması, insanın temel haklarının güvence altında bulunması ve bu amaca hizmet eden tedbirlerin alınması insanî bir vazife olduğu kadar dinin de gereğidir. Kur’an’da bir kimsenin hayatını kurtarmanın bütün insanları kurtarma, bir kimseye hayat vermenin bütün insanlığı yaşatma derecesinde övgüye değer bir davranış olduğu belirtilmiş (el-Mâide 5/32), İslâm’ın temel öğretisinde insan yeryüzündeki en değerli varlık, insan hayatının korunması da dinlerin gönderiliş amaçlarından ve hukuk düzeninin temel ilkelerinden biri olarak görülmüştür.

Çeşitli sebeplerle ebeveyni tarafından terkedilmiş veya kaybolmuş çocukların mümkünse ebeveyninin bulunması, değilse güvenli bir usulde onların himaye altına alınıp topluma kazandırılması konusunun İslâm muhitinde dinî ve ahlâkî bir ödev olarak algılanıp bu konuda hukuk teorisi oluşturulması ve bu kimseleri korumaya yönelik bir dizi kuralın geliştirilmesi böyle bir anlayışın ürünüdür.

Konu, klasik fıkıh literatüründe genellikle bağımsız bir bölüm (kitap) halinde “lakīt” başlığı altında, bazan da “lukata” bahsinin alt konusu olarak ele alınır. Hemen her dönemde ve toplumda aktüel değerini koruyan bu konuda klasik fıkıh doktrininde geliştirilen hükümler, bir yönüyle fakihlerin içinde bulundukları dönemin şartlarını ve imkânlarını ve tecrübe birikimlerini yansıtsa da neticede toplumdaki kimsesiz çocuklara sahip çıkılmasını ve onların korunmasını amaçlayan tedbir ve öneriler niteliğindedir. Toplumsal yapıdaki değişmelere paralel olarak bu konuda kurumsal önlemler alınıp yasal düzenlemelere gidilmesi de bu tecrübenin yeni safhalarını teşkil eder.

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir