Göçmen kuşlar hakkında birçok bilgi ve yazı yazılmıştır. Göçmen kuşlar farklı mevsimleri farklı coğrafyalarda geçiren kuş türlerinden oluşan bir gruptur. Bu nedenle Doğa incelemesinde karşılaşılan en ilgi çekici olayların başında kuşların göçü gelir. Dünyada yaklaşık 10.000 kuş türü vardır ve bunların yaklaşık %20’si uzun mesafeli göçmen kuşlardır. Göçmen kuşların özellikleri aşağı yukarı birbirine benzer.
Kuşlar göçmeye başlamadan önce bir araya gelirler, sonra toplu olarak göç uçuşuna başlarlar. Kuşlardan bazıları gece, bazıları da gündüz göçer. Yurdumuzda yaşayan göçücü kuşların en yaygını leylektir. Her sene dünyaca 50 milyar kuşun göç ettiği tahmin edilir. Bunlardan yaklaşık 5 milyarı Avrupa ile Afrika arasında göç eder. Kuşların çoğu gündüz güneşe göre hareket ederler. Ancak birçok kuş da gece göç eder. Yapılan araştırmalar kuşların gündüz güneşe, geceleyin ise ay ve yıldızlara göre uçuş istikametlerini bulabildiklerini ispat etti. Öte yandan, bazı kuşlar da, ana-babalarından öğrenmeden, göç yollarını bulabilirler. Bunların kışlama yerlerini nasıl buldukları anlaşılamamıştır.
K harfi ile başlayan göçmen kuşlar
• Kadife ördek : Kadife ördek, ördekgiller familyasından iri, denizel bir ördek türüdür. Avrupa’nın kuzey kesimleri, Asya ve Yenisey’e kadar olan bölgelerde yerleşim gösterirler. Küçük, izole bir grubu Türkiye’nin doğusunda bulunur.
• Kamış bülbülü : Kamış bülbülü, ötleğengiller familyasına ait bir kuş türü.
• Kanada kazı : Kanada kazı, ördekgiller familyasına ait bir kaz türü. Sırtı kahverengi, göğsü daha açık renk, başı ve boynu siyah, yüzünün yanları ve kuyrukaltı tüyleri beyazdır. Büyüklükleri 76–110 cm, Kanat açıklıkları 127-180 cmdir. Bu iyi bilinen tür, Kuzey Amerika’ya özgüdür.
• Kar kiraz kuşu : Kar kiraz kuşu, kiraz kuşugiller familyasından bir kuş türü. Kuzey enlemlerin kuşudur, kuluçka iklimi olarak tundra bölgelerini tercih eder. Ayrıca alaca kiraz kuşu, alaca çinte ve kar çintesi olarak da adlandırılır.
• Kara başlı dikkuyruk : Kara başlı dikkuyruk, ördekgiller familyasından küçük bir dikkuyruk türü.
• Kara başlı iskete : Kara başlı iskete, ispinozgiller familyasından, yarı göçmen bir ötücü kuş türü. 06.06.2006 tarihli, 4 numaralı Çevre ve Orman Bakanlığı Merkez Av Komisyonu kararıyla koruma altına alınmıştır. Türkiye’de avlanması, ölü ya da canlı bulundurulması ve nakledilmesi yasaktır.
• Kara başlı kiraz kuşu : Kara başlı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller familyasına ait bir ötücü kuş türüdür. Ayrıca karabaş çinte, kara başlı çinte ve karabaş kiraz kuşu olarak da adlandırılır.
• Kara kulaklı kuyrukkakan : Kara kulaklı kuyrukkakan, önceden karatavukgiller familyasının bir üyesi olarak sınıflandırılan küçük ötücü kuşlara ait bir kuş olup şimdi sinekkapangiller familyasına yerleştirilmiştir. Büyüklükleri 13.5-15.5 cm kadardır. Böcekçil ve dimorfiktirler. Doğu ve batı olmak üzere iki grubu vardır.
• Kara kızılbacak : Kara kızılbacak, çullukgiller familyasından bir çulluk türü. Büyüklükleri 29–33 cm kadardır. Kuş tüyü üreme döneminde siyahtır ve kışın çok soluk renklidir. Bacaklar ve gaga kırmızı renklidir. Yavruların, gri-kahverengi, iyi benekli beyaz yukarsı ve soluk güzelce çizgili alt parçaları vardır.
• Kara leylek : Kara leylek, çeltik kargası olarak da bilinen, leylekgiller familyasından büyük, ince uzun yapılı, ince boyunlu, gagası uzun, ince ve koyu kırmızı renkli, uzun kırmızı bacaklı bir leylek türü.
• Kara sinekkapan : Kara sinekkapan, sinekkapangiller familyasından bir sinekkapan türü.
• Kara sumru : Kara sumru, sumrugiller familyasından bir kuş türü. İsminin, akla getirdiği gibi baskın olarak koyu renk kuş tüyleri vardır.
• Kara sırtlı martı : Kara sırtlı martı, martıgiller familyasından Avrupa’nın Atlantik kıyılarında yaşayan bir martı türü.
• Karaboğazlı ötleğen : Karaboğazlı ötleğen, ötleğengiller familyasından bir ötleğen türüdür.
• Kaya kırlangıcı : Kaya kırlangıcı, kırlangıçgiller familyasından kayalık alanlarda yaşayan bir kırlangıç türüdür
• Kelaynak : Kelaynak, kayalık veya yarı çöl kurak yaşam alanlarında bulunan iri yapılı, suda veya çamurda yürüyen ince uzun kıvrık gagalı, 70–80 cm uzunluğunda, 120–135 cm kanat genişliğinde bir kuş türüdür.
• Kutup korsan martısı : Kutup korsan martısı, Stercorariidae familyasından, martı iriliğinde, saldırgan bir kuş türü.
• Kutup martısı : Kutup martısı, martıgiller familyasından kuzey yarımkürede kutup dairesi çevresinde ve Avrupa’nın Atlas Okyanusu kıyılarında yaşayan iri bir martı türü.
• Kuzey keten kuşu : Kuzey keten kuşu, ispinozgiller familyasından ötücü bir kuş türü.
• Kuzey çıvgını : Kuzey çıvgını, ötleğengiller familyasına ait bir ötleğen türüdür.
• Kuşaklı kiraz kuşu : Kuşaklı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca söğüt çintesi olarak da adlandırılır.
• Kütkuyruklu korsan martı : Küt kuyruklu korsan martı, korsanmartıgiller familyasından bir kuş türü. Uzak Avrasya’nın kuzeyi ve Kuzey Amerika’da görülürler. Arktik tundra ve adalarda yuva yapar, 2-3 zeytin rengi-kahverengi yumurta koyarlar. Diğer martılar gibi yuvasına yaklaşıyor olan bir insan veya diğer davetsiz misafirlerin başında uçarlar.
• Küçük akgerdan : Küçük akgerdan, Avrupa’nın ılımlı kesimleri, güneybatısı hariç ve Batı ve Orta Asya’da bulunan ötleğengiller familyasından yaygın, tipik bir ötleğen türüdür.
• Küçük alamecek : Küçük alamecek, ispinozgiller familyasına ait küçük bir kuş türüdür. Rhodopechys Yunanca’da “gülümsü ön” anlamına gelmektedir.
• Küçük balaban : Küçük balaban, balıkçılgiller familyasına ait bir kuş türü. Afrika, orta ve güney Avrupa, batı ve güney Asya ve Avustralya’da yayılış gösterirler. Göçmendirler.
• Küçük boğmaklı toygar : Küçük boğmaklı toygar, toygargiller familyasına ait bir kuş türü.
• Küçük ebabil : Küçük ebabil, sağangiller familyasından genellikle kırlangıçla karıştırılan bir kuş türü.
• Küçük gümüş martı : Küçük gümüş martı, martıgiller familyasından bir martı türü.
• Küçük karabatak : Küçük karabatak, deniz kuşlarından karabatakgiller familyasına ait bir tür. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya’da bulunur. Kısmen göçmendirler, çoğunlukla yetiştikleri sahanın içinde kalacak şekilde, kuzeyde kalan topluluklar kışları daha güneye doğru giderler.
• Küçük kartal : Küçük kartal, atmacagiller familyasından orta büyüklükte bir kartal türü.
• Küçük kerkenez : Küçük kerkenez, doğangiller familyasından küçük bir doğan türü. Bilimsel adı Alman doğa bilimci Johann Andreas Naumann’dan gelir.
• Küçük kervan çulluğu : Küçük kervan çulluğu, çullukgiller familyasından bir çulluk türü. Orta büyüklükte olup 36–41 cm kadardır. Kanat açıklığı ise 77–88 cmdir. Büyüklük olarak Sürmeli kervan çulluğu gibi olsa da tüyleri açısından Bayağı kervan çulluğuna benzerdir. Üreme dönemi erişkininin yukarısı çoğunlukla grimsi kahverengidir.
• Küçük kiraz kuşu : Küçük kiraz kuşu, kiraz kuşugiller familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca küçük çinte, cüce yelve ve cüce kiraz kuşu olarak da adlandırılır.
• Küçük kum kuşu : Küçük kumkuşu, çullukgiller familyasından bir kumkuşu türü. Çok küçük bir kumkuşudur. Arktik Avrupa ve Asya’da görülürler, uzun mesafe göçmenleridirler, kışı güneyde Afrika ve güney Asya geçirirler. Ara sıra nadiren Kuzey Amerika’da görülürler
• Küçük kuğu : Küçük kuğu, ördekgiller familyasına ait küçük bir kuğu türü. Kuğular içinde 115–146 cm boyu ve 170–195 cm kanat açıklığıyla en küçük olanıdır. Ağırlığı 4-9.5 kg arasındadır. Üreme bölgeleri Arktik’tir. Dişiler sulak yerlerin yanına bitkilerden yaptıkları yuvalarına 4 ila 7 yumurta bırakırlar.
• Küçük mukallit : Küçük mukallit, ötleğengiller familyasına ait bir kuş türüdür. Sınıflandırmadaki yeri tam olarak belirlenmemiştir.
• Küçük orman kartalı : Küçük orman kartalı, atmacagiller familyasından bir kartal türü.
• Küçük sakarca kazı : Küçük sakarca, ördekgiller familyasına ait, sakarcanın yakın akrabası olan bir kaz türü. Asya’nın en kuzey kesimlerinde yerleşim gösterse de az da olsa Avrupa’da da görülür. Küçük sakarca kışları Avrupa’nın güney kesimlerine iner, çok nadir olarak İngiltere’de görülür.
• Küçük sarıbacak : Küçük sarıbacak, çullukgiller familyasından bir çulluk türü. Orta-boyutlarda bir kuş olup daha büyük büyük sarıbacak’a görünüşte benzerdir. Erişkinlerin, uzun sarı bacakları ve uzun ince koyu bir gagası vardır. Vücut, üst ve beyaz altları ile gri kahverengidir; boyun ve göğüs, koyu kahverengiyle çizgilidir.
• Küçük sinekkapan : Küçük sinekkapan, sinekkapangiller familyasından bir sinekkapan türü. Doğu Avrupa ve orta Asya’da üreme gösterirler. Göçmendirler. Kışı güney Asya’da geçirirler. Erkekleri 11–12 cm büyüklüğündedir. Çoğunlukla vücutlarının üstü kahverengi, altı beyaz, başları gri ve portakal rengi boğazları vardır.
• Küçük su çulluğu : Küçük su çulluğu, çullukgiller familyasından bir kumkuşu türü. Göçmendirler, Büyük Britanya, Atlantik ve Akdeniz’e ilişkin kıyıyla ilgili Avrupa, Afrika’da ve Hindistan’da kışı geçirirler. Erişkinler, su çulluğundan daha küçüktür, ve göreli olarak daha kısa gagaları vardir.
• Küçük sumru : Küçük sumru, Sumrugiller familyasından bir kuş türü. Bu kuş, ılımlı ve tropikal Avrupa ve Asya’nın kıyılar ve içerilerinde suyollarında görülür. Kuvvetle göçmendirler, astropikal ve tropikal okyanuslarda uzakta güneyde öyle ki Güney Afrika ve Avustralya’da kışı geçirirler.
• Küçük sutavuğu : Küçük sutavuğu, yelvegiller familyasından bir kuş türü. Islak saz bataklıklarında kuru bir yerde yuva yapar, 4-8 yumurtayı koyarlar. Bu tür, göçmendir, doğu Afrika ve güney Asya’da kışı geçirirler. Uzunlukları 16–18 cm’dir ve sadece ufakça daha büyük olan bataklık sutavuğuna benzerdir.
• Küçük tarla kazı : Küçük tarla kazı, Anserinae alt familyasından Anserini oymağına üyedirler. Doğu Grönland, İzlanda ve Svalbard’ta ürerler. Göçmendirler, kuzeybatı Avrupa, özellikle Büyük Britanya, Hollanda ve batı Danimarka’da kışlarlar.
• Küçük çıvgın
• Kılkuyruk : Kılkuyruk, ördekgiller familyasından bir yüzücü ördek türü. Daha önceleri Dafila acuta olarak isimlendirilmiştir. Asya ve Avrupa’nın kuzey bölgelerinden Kanada ve Alaska’nın ortalarına kadar ve Amerika’nın orta-batı bölgelerinde bulunur
• Kır incir kuşu : Kır incir kuşu, kuyruksallayangiller familyasından bir incir kuşu türü.
• Kısa kanatlı sarı mukallit : Kısa kanatlı sarı mukallit, ötleğengiller familyasından Hippolais cinsine ait bir kuş türü.
• Kıyı çamur çulluğu : Kıyı çamur çulluğu, çullukgiller familyasından bir çulluk türü.
• Kızıl başlı kiraz kuşu : Kızıl başlı kiraz kuşu, kiraz kuşugiller familyasına ait bir ötücü kuş türü. Günümüzde bazı araştırmacılar tarafından ispinozgiller familyasında sınıflandırılmıştır. Ayrıca kızıl başlı çinte, bozkır kiraz kuşu, kahvebaş kiraz kuşu ve pasbaşlı kiraz kuşu olarak da adlandırılır.
• Kızıl boyunlu batağan : Kızıl boyunlu batağan, batağangiller ailesinden bir batağan türü. Büyüklükleri 43–58 cm, ağırlıkları 750-1620 gr ve kanat açıklıkları yaklaşık 60 cm civarındadır. Yaz mevsiminde erişkinler, kırmızı boyun ve beyaz boğazı yüzünden karıştırılamazlar.
• Kızıl deniz düdükçünü : Kızıl deniz düdükçünü, çullukgiller familyasından bir kumkuşu türü.
• Kızıl gerdanlı incir kuşu : Kızıl gerdanlı incir kuşu, kuyruksallayangiller familyasından küçük bir incir kuşu türüdür.
• Kızıl sinek kuşu : Kızıl sinek kuşu, küçük bir sinek kuşudur.
• Kızıl şahin : Kızıl şahin, atmacagiller familyasından 50–60 cm boyunda, 120–150 cm kanat açıklığında bir kuş türü.
• Kızılbacak : Kızılbacak, çullukgiller familyasından bir çulluk türü. En yakın orman düdükçünü ile olup hem de bataklık düdükçünü ile yakınca ilgilidir.
• Kızılgerdan : Kızılgerdan ya da Nar bülbülü, eskiden karatavukgiller familyasında şimdi ise Sinekkapangiller familyasında sınıflandırılan bir kuş türü.
