Bilindiği gibi Aziz Mahmud Hüdâyî, “mutasavvıf, âlim, şair ve Celvetiye tarikatının kurucusu”dur. Asıl adı Mahmûd’dur. Aslen, Cüneyd-i Bağdâdî Hazretlerinin neslinden olup seyyiddir. 1541 yılında Koçhisar’da doğdu. Bursa’da Muhammed Üftâde’den feyz aldı. 1598 de Üsküdar’da câmi ve dergâh yaptırdı. 1628’de vefât etti. İrşad ve mânevî terbiyesini şiirleriyle de devam ettiren Azîz Mahmûd Hüdâyî Hazretleri, bu sahada da gönülleri tenvîr eden pek tesirli eserler vermiştir. Bugün dahî büyük bir gönül hazzı içinde söylenmekte olan pek çok bestelenmiş şiiri vardır. Bu nedenle Aziz Mahmud Hüdayi en güzel şiirlerini derleyerek anıyoruz. İşte Aziz Mahmud Hüdayi’nin şiirlerin‘den “Divan-ı ilahiyat 148” sözleri…
Sarardır tâze gülleri
Ölüm deyü ağlar var mı
İnler görüp bülbülleri
Gülüm deyü ağlar var mı
Resûl’ün verdiği haber
Günden güne zuhûr eder
Tutdu dünyâyı ser-te-ser
Zulüm deyü ağlar var mı
Hakk’ı cândan edip taleb
Tâ’atda olup rûz u şeb
Aceb nice ola yâ Rab
Hâlim deyü ağlar var mı
Bâde-i aşk içelim mi
Dost iline uçalım mı
Meded erip açalım mı
Yolum deyü ağlar var mı
Görüp ahd ü peymânını
Cân özleyip cânânını
Anıp eski mekânını
İlim deyü ağlar var mı
Dost illerine varam mı
Eşiğine yüz sürem mi
Dâmen-i vasla erem mi
Elem deyü ağlar var mı
Bunca hicâbı hark eden
Vahdet-i zâta gark eden
Gâh cem‘ edip gâh fark eden
İlim deyü ağlar var mı
