ŞEYH ABDÜLKÂDİR KÂNÎ
Irak’ta yetişen velîlerden. İsmi, Abdülkâdir bin Şeyh Abdurrahmân’dır. Âlimlerin hocası adıyla şöhret buldu. 1863 (H.1280) târihinde Kânîkeve’de doğdu. 1919 (H.1338) târihinde Biyâre’de vefât etti. Hocası Şeyh Ömer Rızâüddîn hazretlerinin kabri yanına defnedildi.
Molla Abdülkâdir küçük yaşta ilim tahsîline başladı. Memleketindeki müderrislerin önde gelenlerinden Seyyid Kâk Ahmed, Molla Abdurrahmân, Molla Ahmed Nûdişî ve başkalarından okuyup icâzet (diploma) aldı. Kücekcermû’daki Seyyid Muhammed Saîd Medresesine müderris olarak tâyin oldu. Bir müddet sonra evliyâ bir zât olan Şeyh Ömer Rıdâüddîn ona haber gönderip Biyâre’ye gelmesini ve buradaki medresede ders vermesini istedi.
Bu haber üzerine Molla Abdülkâdir, kendisine hakkı geçmiş olan hocalarıyla helâlleşip, Biyâre’ye geldi.Biyâre Mescidinde ders vermeye başladı. Bu sırada Şeyh Ömer Rıdâüddîn hazretlerinin mânevî terbiyesinde yetişti. Şeyh Ömer, kızı Fâtıma’yı Molla Abdülkâdir’e nikâhladı. Molla Abdülkâdir, mücâhede ve riyâzetlerde bulundu. Nefsini ıslâh ile meşgûl oldu.
Kemâle erince, hocası onu yerine vekil bırakıp Nakşibendî yolunun edeplerini insanlara öğretmekle vazîfelendirdi. Molla Abdülkâdir böylelikle ilim ve tasavvuf olmak üzere iki nîmetle şereflendi. Duâları makbûl olup, güzel halleriyle meşhûr oldu. Sohbet ve derslerinde birçok âlim ve evliyâ yetişti.
Irak Müftîsi Şeyh Kâsım Kıysî, Molla Fettah Hattî, Molla Nasûh Kerkükî, Molla Abdullah Abîdî, Molla Muhammed Saîd Abîdî, Molla Abdurrahîm ve başkaları yetiştirdiği büyük âlimlerdendir.
KAYNAKLAR
1) Ulemâünâ fî Hidmet-il-İlmi Ved’dîn; s.308
