MÜSTAĞNÎ: 1. Başkasına muhtâç olmayan.
Allahü teâlâ bütün varlıklardan müstağnîdir. Bütün canlılar îmân etse, itâat etse, O’na hiçbir faydası olmaz. Bütün âlem kâfir (inançsız) olsa, azgın taşkın olsa, karşı gelse O’na hiçbir zarar vermez. (Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî)
2. Sâhib olduğu şeyle kanâat edip, insanlardan bir şey beklemiyen. İhtiyâcını başkalarına söylemiyen.
Ebû Hâzim’e; “Malın nedir?” diye sordular. O da; “İki şeydir; biri Allahü teâlâdan râzı olmak, diğeri de insanlardan müstağnî olmaktır” buyurdu. “Öyle ise fakirsin” denilince; “Yerler, gök ve bunların arasındaki şeyler Allahü teâlânın iken ve ben de O’nun muhlis (ihlâslı) kulu iken nasıl fakir olurum” buyurdu. (Mâverdî)
Bütün bu hakikatler gösteriyor ki, insanın Allah’a muhtaç bir şekilde yaratılması;
– Hem kâinatın yaratılış maksadına,
– Hem Kur’an’ın indiriliş gayesine,
– Hem de din imtihanının amacına en uygun olan bir pozisyondur.
Çünkü insan, ayet-i kerimede buyurulduğu gibi;
“İnsan her yönden kendini müstağni / ihtiyaçsız görürse, şımarır ve azgınlaşır.” (Alak, 96/6-7)
yaratılmış âciz bir mahluk olduğunu görmezlikten gelip yaratanını unutur.
Yeryüzünü kendisine bir nimet sofrası halinde sergileyen Rabbinin bu ihsanlarına karşı şükür edeceğine, nimet vereni görmezlikten gelip nankörlük eder.
Bu gibi tutum ve davranışlar, insanın sınıfta kalmasına, suçlu duruma düşmesine ve cezayı haketmesine sebep olur.
“Karun ‘Ben bu servete ilmim ve becerim sayesinde kavuştum.’ dedi. Peki şunu da bilmiyor muydu ki Allah, daha önce kendisinden daha güçlü ve serveti daha fazla olan kimseleri helak etmişti? Ama suç işlemeyi meslek edinen sicillilere artık suçları hakkında soru sorulmaz.” (Kasas, 28/78)
mealindeki ayette Allah’a ihtiyacını hissetmeyenlerin kötü akıbetleri canlı bir tarihi örnekle hatırlatılmıştır.
