Neceş Nedir

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

NECEŞ: Müşteri kızıştırmak, bir malı satın almaya niyeti olmadığı hâlde alacakmış gibi malın fiyatını yükseltmek.

Abdullah bin Ömer şöyle rivâyet etmiştir: “Şüphesiz ki, Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem neceşten men etmiştir. (Müslim)

İki kişi bir malın fiyatında uyuşmuş iken, neceş yapmak mekrûhtur. (İbn-i Âbidîn)

Hanefîlere göre, müşteri kızıştırma yoluyla yapılan bir satım akdi günah olmakla birlikte geçerlidir. Hükmü, tahrîmen mekruhtur. Ancak, müşteri kızıştırma (neceş) yoluyla oluşacak fiyat, malın gerçek kıymetini aşmadıkça mekruh olmaz. Fiyat, malın gerçek kıymetine ulaşmaz ve alıcı olmayan birisi fiyatı arttırırsa bunda bir sakınca bulunmaz. Çünkü bu, adaletin gerçekleşmesine ve malın değerini bulmasına yardımcı olmak anlamına gelir.

Açık arttırmada en yüksek fiyatı teklif edene satışın yapılması caiz olduğu için, fiyat, malın normal kıymetinin üstünde de gerçekleşmiş olabilir. Bunda bir sakınca bulunmaz. Şafiîlere göre, müşteri kızıştırma haramdır. Mâlikî ve Hanbelîlerin meşhur görüşüne göre ise, satım akdi geçerlidir; ancak müşteri için muhayyerlik hakkı vardır. Çünkü o, normalin üstünde aldatılmıştır. Zahirîler, müşteri kızıştırma yoluyla yapılan akdin fâsit olduğu görüşündedir (eş-Şîrâzî, el-Mühezzeb, I, 291; Seyyid Sâbık, Fıkhu’s Sünne, Kahire t.s., III, 169; ez-Zühaylî, el-Fıkhul-İslâm ve Edilletüh, IV, 223, 239, 511, 512; İbn Âbidin, Reddü’l-Muhtâr, terc. A. Davudoğlu, XI, 433-435).

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir