SAVMEA: Hıristiyanların ibâdet yeri. Kilise, bîa. (Bkz. Kilise)
Kilise kelimesi, Yeni Ahid muhtevası içinde Hz. İsa (a.s)’ın sözleri arasında sadece iki yerde şu şekilde geçmektedir: “Ben de sana derim ki: Sen Petrus’suu ve ben kilisemi bu kayanın üzerine kuracağım…”, “Ve onu dinlemek istemezse, kiliseye söyle. Ve eğer kiliseyi de dinlemek istemezse, o sana putperest ve vergi mültezimi gibi olsun” (Matta 16: 18, 18:17). Yeni Ahid’de geçen diğer kilise kelimeleri, genelde mistik bir kavram halindedir. Meselâ; “İsa’nın vücudu” (Koloseliere 1:24), “Gelin” (Efesoslulara 5:25 vd.), Ma’bed (l.Korintoslulara 3:16) gibi. Yeni Ahid’de kilise kelimesi bir bina olarak hiç kullanılmamıştır. Aslında ilk Hristiyanların ibadet ettikleri ayrı bir yer yoktu. Onlar uygun yerlerde toplanıyorlardı. Ancak IV. Yüzyılda ma’betli devre başladı ve Hristiyanlar ibadetlerini yaptıkları bu yapılara kilise adını verdiler.
Hz. İsa, İsrail’in oniki kabîlesine tekabül eden oniki havari edindi. Böylece o, “Ben, İsrail evinin kaybolmuş koyunlarından başkasına gönderilmedim” (Matta 15: 24) sözleri çerçevesinde kuracağı topluluğun nüvesini oluşturdu. İlk kilisenin böylece ortaya çıktığını ileri süren Hristiyan ilâhiyatçılar, onun Tanrının melekûtu ile rabıtasını açıklıkla belirtemediler. Ancak üzerinde durdukları, sabırla ve itaata beklenilecek Tanrının Krallığı için kilisenin bir seçkin kimseler grubu olduğu idi (M.S.-J.C.Miller, The New Black’s Bible Dictionary, London 1973, 102).
