Burun zarının ve nefes verme kaslarının sarsıntılı bir hareketiyle havayı bir anda ağızdan ve burundan dışarı atmak. Aksırmak, insanda meydana gelen fizikî bir olaydır. Halk arasında “hapşırmak” diye bilinen bu olay bir terim olarak Islâm dini âdâb-ı muâşeretinde “Teşmitu`l Âtis” şeklinde geçer.
Hapşırınca “elhamdulillah” demek sünnettir. Peygamberimiz (a.s.m) bu konuda şöyle buyurmuştur:
“Allah, aksırmayı sever, fakat esnemeyi sevmez. Bir kimse aksırıp “elhamdülillâh” derse, bunu işiten Müslümanların, “yerhamükellah” diye karşılık vermesi gerekir. Esneme ise, şeytandandır. Bunun için, esneme ihtiyacı duyan kişi mümkün olduğu kadar buna mani olsun. Çünkü biriniz esnediği zaman şeytan ona güler.” (Buhâri, Edeb, 165, 166; Müslim, Zühd, 54; Tirmizî, Edeb, 1, 4; Nesaî, Cenâiz, 52)
Anlamı: “Elhamdulilllah” “Allah’a hamd olsun” demesi, o’nu isiten kimsenin de: “Yerhamukeallah” “Allah sana merhamet etsin” demesi gerekir. Aksiran kisi, yaninda “Yerhamukeallah” denildigini duyunca: “Yehdina ve yehdikumullah ” ” Allah bize ve size hidayet versin”. Veya, “Yehdikumullahu ve yuslihu balekum” “Allah, sizi dogru yola yöneltsin ve islerinizi düzeltsin” demelidir. (Buhari, Edep: 125)
