“Hüsn-ü ahit (hak ve saygıya riâyet) îmandandır (îmânın kemâlindendir).”
ÎZÂHI
Ahdin bir hayli mânâları vardır, burada kadîm hak ve saygı manasınadır. Bu hadîs-i şerifin vürûdu şöyle îzah olunmaktadır:
Bir gün ihtiyar bir kadm, Peygamber Efendimiz’i ziyarete gelmiş ve Peygamberimiz bu kadına iltifatlarda bulunmuştur. Hazret-i Alge bu iltifatların sebebini sorunca, Resûlu’llah, Hadîce’nin hayâtında bu kadın bize gelir giderdi, “Hüsn-ü ahit îmandandır’ buyurmuşlardır. Resûl-i Ekrem, bu sözüyle ümmetine kadîm hukûka riâyet etmelerini tavsiye buyurmuş oluyorlar.
Kadim hukûka riâyet, eski hak ve iyilikleri unutmayın hayat boyunca devam ettirmek demektir. Hattâ babasının münâsebetlerini, evlâdın devam ettirmesi dahi âdâb ve ahlâk-ı İslâmiyyedendir. Bu, cemiyet hayâtının, din birliği ve vatandaşlık âdâb ve ahlâkının da icâbıdır. İman ve kemâl sâhibi olanlar, kadîm hukûka riâyete ehemmiyet ve kıymet verirler.
Din ve ahlâka za‘f ârız olan çevrelerde böyle şeyler düşünülmez. Buralarda her gey, yâni dostluk, insanlık, maâlesef menfaatle ayarlanır.
