Meddahların (Dalkavukların) Yüzlerine Toprak Saçınız Hadisin Tevsiri

featured
Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

MEÂLİ

Meddâhların (dalkavukların) yüzlerine toprak saçınız.”

İZAHI

Bâzı kimseler vardır ki, bir menfaat koparmak için şunu bunu, sözlerle veya medhiyeler takdimiyle, onlarda bulunmıyan vasıflarla yüzlerine karşı medhederler. Maksatları bir menfaat te’min etmektir. Bu âdetâ bir dilenciliktir. Bu gibüer, izzet-i nefis ve utanmak faziletinden mahrum insanlardır. Resûl-i Ekrem Efendimiz, bu gibilerin yüzlerine toprak saçınız, buyurmuştur.

Beyânın, hakikat, mecâz ve kinâye olmaya ihtimâli vardır. Maksat hakîkî mânâsı olmıyacaktır. Şu halde maksat nedir?

Bâzı hadis şârihleri (yüzlerine toprak saçınız) ibâresini, bunlara bir şey vermeyiniz, mânâsında; bâzüan malı toprağa teşbih sûretiyle istediklerini veriniz, mânâsında îzâh etmişlerdir.

Her iki tefsirin veçhi vardır. Bir şey vermeyiniz sûretinde tefsîr edenler, yalanla medha teşvik olmasın mülâhazasından; istediklerini veriniz, mânâsında alanlar, zemden dillerini kesmek mülâhazasından hareket etmiş oluyorlar.

Memnû olan medih, bir menfaat maksadiyle ve yalan vasıflarla medihdir. Yoksa, iyi hasletlere teşvik için meselâ, bir âlimi ilme, bir müstakim memuru istikâmete ve âdil bir hâkimi adâlete teşvik için kendilerinde olan bu vasıflarla medih ve senâ memnû1 değildir. Belki müjıtahsendir.

Hadîs-i şerifde zem olunan medih, yüze karşı olan medihtir. Gıyapta yalan karışmamak şartiyle ve muhâtaplan yüksek kıymetlere teşvik maksadiyle yapılan medihler mezmum değildir.

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir