Mu’cem : Sözlükte i’camdan ismi mef’ul olup harf sırasına göre tertib edilmiş manasına kullanılan bir kelimedir. Hadis ilminde muhaddisin, hadisleri rivayet ettiği şeyhinin ismine göre tertip ederek tasnif ettiği hadis kitabına denir. Süleyman b. Ahmet et-Taberânî’nin el-Mu’cemu’l-Kebîr, el-Mu’cemu’1-Evsat, el-Mu’cemu’s-Sağir isimli üç mu’cemi, mu’cem türü hadis kitaplarının en meşhur misalini teşkil ederler.
Bunlardan el-Mu’cemu’l Kebir’de et-Tebarânî müsned tertibindeki kitaplarda olduğu gibi sahabe isimlerini alfabetik tertibe göre sıralamış, herbirinden şeyhleri vasıtasıyla rivayet ettiği hadisleri bir araya toplamıştır.
el-Mu’cemu’1-Evsat’ta şeyhlerinin isimlerini sıralayan et-Taberânî herbirinden rivayet ettiği hadisleri konularına bakmadan bir araya getirmiştir. el-Mu’cemu’s-Sağîr’de ise bin kadar şeyhten rivayet ettiği hadislerden birer ikişer adedini nakletmiştir. Mu’cem tertibindeki eserler hadisleri konularına göre nakletmediklerinden aranan hadisi bulmak çok zordur.
