Yüce Allah’ın son indirdiği mukaddes kitabımız Kur’an-ı Kerim’de olan Alak suresinden bahsedeceğiz. Dilerseniz şu soru ile başlayalım. Alak süresi kaç ayetten oluşur?
(سورة العلق) Kur’an-ı Kerîm’in mushaf sıralamasına göre doksanaltıncı suresidir. Mekkeyi mükerreme’de nazil olmuştur. Adını ikinci âyetinde geçen alak kelimesinden alan sûrenin âyet sayısı, bazı farklı görüşler olmakla birlikte, on dokuzdur. Alak suresi Ondokuz ayetten doksaniki kelime ve ikiyüz seksen harften ibarettir. Sure, İkra kelimesiyle başladığı için ona İkra suresi de denilir. Fasılası (ب، ة، ى، م، ق) kaf, mim, ye, te ve be harfleridir. Alak sûresinin ilk beş âyeti Kur’an’ın ilk nâzil olan âyetleridir. Sûrenin geri kalan on dört âyetinin çok daha sonra ve Ebû Cehil hakkında nâzil olduğu rivayet edilir. Ancak sure olarak ilk inen sure Fatiha suresidir. “Oku” emrini alimler genelde iki şekilde tefsir etmişler. Birisi Kur’an’ı okumak ve tebliğ etmek şeklindedir. Diğeri ise kitab-ı kebir olan kainatı okumaktır. Alak suresi kaçıncı cüzdür? diye merak edenler için 30. cüz’de yer almaktadır. Alak sûresi, vahiy bilgisinin insanı olgunlaştırmadaki önemini belirtmektedir.
Bismillâhirrahmânirrahîm ( Rahman Ve Rahim Olan Allah’ın Adıyla)
1,2. Yaratan Rabbinin adıyla oku! O, insanı “alak”dan yarattı.
3. Oku! Senin Rabbin en cömert olandır.
4,5.O, kalemle yazmayı öğretendir, insana bilmediğini öğretendir.
6,7. Hayır, insan kendini yeterli gördüğü için mutlaka azgınlık eder.
8. Şüphesiz dönüş ancak Rabbinedir.
9,10. Sen, namaz kıldığında kulu (bundan) engelleyeni gördün mü?
11,12. Ne dersin, ya o (engellenen kul) hidâyet üzere ise; ya da takvayı (Allah’a karşı gelmekten sakınmayı) emrediyorsa!?
13. Ne dersin engelleyen, Peygamberi yalanlamış ve yüz çevirmişse!?
14.O Allah’ın, her şeyi gördüğünü bilmiyor mu?
15,16. Hayır! Andolsun, eğer vazgeçmezse, muhakkak onu perçeminden; o yalancı, günahkâr perçeminden yakalarız.
17.Haydi, taraftarlarını çağırsın.
18.Biz de zebânileri çağıracağız.
19 .Hayır! Sakın sen ona uyma; secde et ve Rabbine yaklaş.
Okunuşu
Bismillahirrahmânirrahîm.
1- Ikra’ bismi rabbikelleziy halak
2- Halekal’insane min ‘alak
3- Ikre’ ve rabbükel’ekrem
4- Elleziy ‘alleme bilkalem
5- Allemel’insane ma lem ya’lem
6- Kella innel’insane leyatğa
7- Erra a hustağna
8- İnne ila rabbikerrü’câ
9- Eraeytelleziy yenha
10- Abden iza salla
11- Eraeyte in kane ‘alelhüda
12- Ev emara bittakva
13- Eraeyte in kezzebe ve tevella
14- Elem ya’lem biennallahe yera
15- Kella lein lem yentehi lenesfe’an binnasıyeh
16- Nasıyetin kezibetin hatıeh
17- Felyed’u nadiyehu.
18- Sened’uzzebaniyete.
19- Kella la tütı’hü vescüd vakterib
Alak sûresinin ilk beş âyetinin nüzûlü hakkında Buhârî ile Müslim’in Hz. Âişe’den gelen rivayetlerine göre, Hz. Peygamber inzivaya çekilmeyi âdet edindiği Mekke ile Mina arasında bulunan Hira mağarasında iken, Ramazan ayının 27. Pazartesi gecesi tan yerinin ağarmaya başlamasından az önce ufukta nurdan bir şekil görmüş ve o zamana kadar hiç karşılaşmadığı bu nûrânî varlığın kendisine seslendiğini duymuştur. Resûl-i Ekrem olayı şöyle anlatır:
“O varlık bana Cebrâil olduğunu, Allah’ın beni peygamber seçtiğini ve bunu bildirmek için kendisini görevlendirdiğini söyledi. Bana istincâ*yı ve abdest almayı öğretti. Ben de temizlenip dönünce okumamı emretti. Kendisine okuma bilmediğimi söyledim. Beni kollarıarasına alıp kuvvetle sıktı; sonra “Oku!” dedi. Ben yine, “Okuma bilmem” dedim. Beni tekrar kolları arasına aldı, kuvvetle sıktı ve “Oku!” diye tekrar etti. Ben yine “Okuma bilmem” dedim. Üçüncü defa kolları arasına alıp daha kuvvetlice sıktıktan sonra bıraktı ve şöyle dedi: ‘Oku, yaratan rabbinin adıyla; insanı alaktan yaratan O’dur. Oku, rabbin nihayetsiz kerem sahibidir. Kalemle yazmayı öğreten O’dur. İnsana bilmediğini öğreten O’dur.”‘ (Buhârî, “Bedü’l-vahy”, 3; Müslim, “Îmân”, 252).
