Şövalyeler Avrupa kültürü, tarihi, siyâseti ve kurumları açısından büyük ve özel bir öneme sahip. Şövalye kelime itibariyle “atlı” veya “süvari” demek. Fransızca’daki “chevalier”, İtalyanca’daki “cavaliere”, İspanyolca’daki “caballero” ve Almanca’daki “Ritter (Reiter)” aynı anlama geliyor.Cermen Şövalyeleri, 1190 yılında Alman savaşçılarından kurulan bir örgüte verilen addır. Cermen Şövalyeleri örgütlerini, eski Kudüs Şövalyeleri ve Rahip Şövalyelerin düzenini örnek alarak kurdular. Şövalyeler Avrupa tarihinin ayrılmaz bir parçası. Hatta Avrupa tarihini şövalyelerin yazdığını da hatta belki yazmaya devâm ettiğini de- söylemek mümkün.
Şövalyeler kralın ve diğer soyluların hizmetinde olan kimselerdi. Savaşa katılan her soylu bu sıfata sahip olabilirdi.
Haçlı seferleri, içlerinde kralların, asilzadelerin, binlerce şövalyenin, köylülerin ve şehirlilerin yer aldığı, Kutsal Topraklar Müslümanlardan geri almak isteyen Hıristiyan hareketinin bir parçasıydı. Savaşçılar, aslında silahlı haçlılardı. Haçlılar sözcüğü, Latince haç manasına gelen, “crux” kelimesinden gelir.
Cermen Savaşçıları faaliyetlerini 13. yüzyılda orta Avrupa’ya taşıdılar ve Prusya, Litvanya, Letonya ve Estonya adını alan ülkelerdeki insanları egemenlikleri altına almaya ve dinî inançlarını değiştirmeye çalıştılar. Güçleri ve etkileri, bütün orta ve doğu Avrupa’ya yayıldı.
Cermen Savaşçılar 14. yüzyılda güçlerinin çoğunu kaybettiler ve Polonyalılar ve Litvanyalılar tarafından yıkıldılar.
Haçlı seferlerinin sonunda şövalyelerin çoğu fethedilen toprakları korumak için oralarda kaldılar. İnşa ettikleri güzel kalelerle ünlüdürler. Şövalyeler, üzerinde siyah bir haç olan uzun beyaz elbiseler giyerlerdi. Daha sonra bu imge Prusya Krallığı ve Almanya tarafından Demir Haç Madalyası olarak da kullanıldı. Tarikatın parolası ise “Yardım et, koru ve şifa dağıt”tır.
Avrupa ve Şövalyelik…
Ancak şövalyeler hâlâ yaşıyor. Şövalyelerin tarikatları da. Avusturya’da ve Güney Almanya’da 1918 yılına kadar şövalyelik payesi verilmeye devâm edildi. Avrupa’da yakın zamanda Orta Çağ’a olan ilgi yeniden yükseldi. O döneme ait aksesuarlardan şövalye turnuvalarına, Orta Çağı konu alan filmlerden romanlara kadar birçok ürünü görmek mümkün.
Ne kadar sulanmış olsa da, yine de şövalyelik çok önemli bir olgu. Çünkü bugünkü Avrupa Birliği’nin kökü, şövalyelik geleneğinden geliyor. Orta Çağ’da şövalyelik bütün Avrupa’da olan bir fenomendi.
Küçük bölgesel farklılıklar dışında şövalyelik, hanedanları birbiri ile akraba olan Avrupa’nın en önemli gücüydü ve ortak noktasıydı. Çünkü hanedanların dayandığı değerler, şövalye tarikatları tarafından korunurdu. O nedenle şövalyeler, giydikleri miğfer ve zırhtan, taşıdıkları mızrak, kılıç ve kalkandan daha önemliydi.
Hans Maier, “Avrupa Kültürü, Fantom veya Gerçek?” başlıklı yazısında, Avrupa’nın asla coğrafî tariflere göre bir kıta olmadığını, daha ziyâde sahip olduğu tarihe dayandığını belirtiyor. Maier’e göre, Avrupa kültürüne ve tarihine şövalyelik şekil verdi ve haçlı seferleri de Avrupa’nın ortak girişimiydi.
Avrupa belki yoğun ve uzun savaşlar yaşıyordu, ama her durumda sayısız miktardaki kalede ve şatoda şövalyeler bir bakıma “aynı doktrine” sahip çıkıyor ve aynı değerlere inanıyordu.
Winston Churcill’in 1946’da SSCB’nin Doğu Avrupa’daki etkinliği konusunda söylediği, “korkutucu bir şekilde Orta Çağ’a geriliyoruz. Ama bu defa şövalyelik ve onun inancı yok” sözleri bu bakımdan çok önemli. Şövalyeler aynı temel değerler, talim ve dinî amaçlar konusunda aynı eğitimi alıyordu ve aynı hedefler için yaşıyordu.
