Hoca Ahmet Yesevi, Tarihte bilinen ilk büyük Türk mutasavvıfı ve şairidir.
Asıl adı Ahmet bin İbrahim bin İlyas Yesevi olup, Piri Sultan, Hoca Ahmet, Kul Hace Ahmet diyede tanınır. Hayatı hakkında çok az malumata sahip olduğumuz Hoca Ahmet Yesevi, Yesevilik hareketinin kurulmasıyla önemli talebelerin yetişmesinde öncülük etmiştir. Sade bir Türkçe ile Halkın anlayacağı, sohbet tarzındaki Hikmet adlı şiirleri, Çin’den, Marmara sahillerine kadar yayılıp, Türk Milletine manevi ışık olmuştur.
Bu nedenle Ahmet Yesevi’nin en güzel şiirlerini derleyerek anıyoruz. İşte Ahmet Yesevi şiirlerin’den “Yol Üstide Olturup Yolnı Sorgen Dervişler” sözleri…
Yol üstide olturup yolnı sorgen dervişler
Ukbâdm haber iştip yolğa kirgen dervîşler
Yol üstünde oturup yolu soran dervişler;
Ukbadan haber duyup yola giren dervişler.
2
Asaları ilgide himmet kurı bilide
İzim yâdı tilide allâh digen dervişler .
Asalar elinde himmet kuru belinde,
Rabb’im yâdı dilinde, allah diyen dervişler
3
Hırkaları ignide könglide yüz ming ayan
Bilingiz iki cihan közge ilmes dervişler
Hırkaları eğninde, gönlünde yüz bin ayan;
Biliniz, iki cihan göze almaz dervişler.
4
Derviş haknıng manzûrı zikri turur gülzârı
Haki yâdı esrarı hûb edeblığ dervişler
Dervişler hakk’m manzuru, zikri olur gülzârı,
Hakk’ın yâdı esrarı, hoş edepli dervişler.
5
Yazukum köp yolatmas esbâb dârûsm tapmas
Közde yaşın kurutmas yaşı akğan dervişler
Günahım çok yola sokmaz, esbab dârûsun bulmaz,
Gözde yaşın kurutmaz yaşı akan dervişler.
Sırrı birlen sözlerler, tilge hikmet tüzerler ışk
Birlen cân kizerler rengi sarığ dervişler
Sırrı ile söylerler, dile hikmet dizerler, âşık
İle can gizlerler rengi sarı dervişler.
İt nefsini öltürür kızıl yüzin soldurur hâce
Ahmed kul turur satıp yisün dervişler.
İt nefsini öldürür, kızıl yüzünü soldurur,
Hâce ahmed kul olur, satıp yesin dervişler.
