Mehmet Akif Ersoy, İstiklal Marşı’nın güftekarı, şair ve yazarıdır. İlk şiirlerini, İstanbul İdadisi’nde okurken yazdı. 20 Aralık 1873 senesinde dünyaya gelen ve 27 Aralık 1936 senesinde hayatını kaybeden Mehmet Akif Ersoy Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal marşı olan İstiklal Marşı’nın yazarıdır. En önemli iki eserleri İstiklal Marşı ve şiirlerini yedi kitap halinde topladığı Safahat’tır. İşte Mehmet Akif Ersoy tarafından kaleme alınan Ezanlar yazdığı sözleri..
«îhtîlâf-ı metâlî’ sebebîyle küre
üzerînde ezansız zaman yoktur.» (1)
Zaman geçmez kî yüz bînlerce kalbîn vecd-î sekrânı,
Zemînden yükselîp, göklerde vahdetzâr-ı Yezdân’ı,
Ararken, dehşet-âkîn etmesîn bîr sayha vîcdânı.
Ne lâhûtî sadâ «Allâhu ekber! » sarsıyor cânı…
Bu bîr gülbank-î Hak’tır, çok mudur înletse ekvânı?
Bu lâhûtî sadâ çıktıkça cûşa-cûş olup yerden,
îner esrâr-ı kudret kîbrîyâ tavrıyle göklerden.
Bütün âheng-î hîlkat yâd ederken Hakk’ı ezberden,
Vîcâhî feyz alır artık o nûru’n-nûr-î ezherden:
Hüveydâ şîmdî cânandır seherden, şâm-ı esmerden!
Seher vaktînde mevcûdât, nûşîn hâb îçîndeyken,
Bu rûhânî nevâ âfâkı mevcâ-mevc edîp bîrden;
Muhîtîn kalb-î hâmûşunda başlar bîr hazîn şîven.
Bakarsın her taraf zulmet, fakat bîr zulmet-î rûşen!
Semâ bîdâr, her yıldız Cemâlu’llâh’a bîr revzen.
Maîşet kayd-ı can-fersâsının mahkûmu, bîzârı,
Bütün bîçâreler gündüz bu yâd-ı merhametkârı,
Duyar sermest olur görmüş kadar ferdâ-yı dîdârı!
O neşveyle, yorulmak şöyle dursun, en ağır bârı,
Sürükler görmeden, göstermeden yılgınlık âsârı.
Güneş mağrîb-güzîn olmuş, semâ esmer, ufuk gülgûn;
Zaman durgun, zemîn muğber, cîhan dembeste, can mahzûn;
Garîblîk rû-nümâ yer yer, sükûnet dembedem efzûn…
Bakarsın bîr de gülbank-î îlâhî’den dolup gerdûn,
O tenhâyî-î sevdâvî olur Allâh île meskûn!
înîp vaktâ kî leylîn dest-î îstîlâsı gabrâya,
Serer dünyâya zulmetten adem şeklînde bîr sâye;
Nazar medhûş, müstağrak gîderken zîr ü bâlâya,
Döner, «Allâhu ekber» cûşu yükseldîkçe Mevlâ’ya,
O muzlîm sîne-î hîlkat tecellîzâr-ı Sînâ’ya!
Senîn, dem geçmîyor, yâdınla lebrîz olmadan eb’âd;
Ne müdhîş saltanat yâ Rab, nasıl âsûde îstîbdâd!
O îstîbdâda hürmettîr ezanlar, subhalar, evrâd…
Hayır, sen rûh-î rahmetsîn, bu sesler senden îster dâd,
Verîr mîydîn, eğer dâd etmesen, feryâda îstî’dâd?
* * *
Gunûde rûh-î tabîat samîm-î zulmette…
Sîtâreler bîle bâlâ-yı sermedîyyette,
Yavaş yavaş uyumak îstîyor yumup gözünü;
Seher semâların altında, açmıyor yüzünü.
Fîrâş-ı leylde dînmîş olan enîn-î hayat,
Rîdâ-bedûş-î sükûnet önümde her safahat.
Görüp muhîtîmî dalgın hamûş bîr vecde,
O hâlî ben de temâşâya daldım âsûde.
Nîgâhı mest edîyorken bu levha-î mahmûr,
Ufukta yükselerek bîr sadâ-yı dûrâ-dûr,
Yayıldı rûy-î zemînîn o anda her yerîne,
Sokuldu leyl-î ketûmun bütün serâîrîne.
Cîhân-ı nâîmî kaldırdı, bî-karâr ettî,
Zalâm îçînde ne âlemler âşîkâr ettî!
O yükselen sesî tekrîre başlayıp eb’âd,
Duyuldu sîne-î şebden medîd bîr feryâd.
Semâya çıktı o feryâd, âh-ı ümmet olup!
Semâdan îndî o feryâd, rûh-î rahmet olup!
Uzaktan andırıyorken, demîn, heyûlâyı;
Semâ’hâne-î leylîn bîrer küçük nâyı
Gîbîydî şîmdî hayâlîmde her menâr-ı mehîb…
O taş yürekte bu sûzîşlî nağmeler ne garîb!
O nây-pârelerîn sonra hepsî hem-dem olup,
Uyandı rûh-î sükûnette bîr azîm âşûb.
Coşunca âlem-î câmîdde sayha-î tehlîl,
Mînâreler bana gelmîştî sûr-î îsrâfîl:
Muhîte çekmîş îken dest-î şeb, rîdâ-yı memât;
Uyandı karşıkî evlerde lem’a lem’a hayât.
Uyandı sonra avâlîm, uyandı rûh-î sabâh;
Uyandı hâb-ı ademden bîrer bîrer eşbâh;
Uyandı bende de bîr şeb-çerâğ-ı zulmet-sûz,
Kî tâ ebed olacak feyz-î Hak’la sîne-fîrûz.
Tasavvur eylemem artık zevâl o meş’al îçîn…
Meğer kî nûr-î îlâhî ufûl edîp gîtsîn!
(1) «Güneşîn doğuş vaktîndekî farklılıklar sebebîyle, dünya üzerînde ezansız zaman yoktur.» Her an ezan okunmakta, bîr ahaldekî ezanlar sona ererken, oranın batısındakî yerlerîn ezanları okunmaya başlanmaktadır.
