SÂLİH BABA
Erzincan’da yetişen bir velî ve tasavvuf şâiri. 1846 (H.1263) senesinde doğdu. Babası Mustafa Efendi imâm idi. 1906 (H.1324)da Erzincan’da vefât etti. Erzincan’da Kırtıloğlu Tekkesi yakınında Akmezarlığa defnedilmiştir.
Tasavvufta Hâlidiyye yolunun rehberlerinden Muhammed Sâmî Erzincânî hazretlerinden feyz alarak kemâle ermiştir. Önceleri tüfek ustalığı yapmıştır. Tasavvufta yetiştikten sonra pekçok şiir yazmıştır. Şiirlerinin toplandığı bir Dîvân’ı vardır.
Tekke edebiyâtında son devir şâirlerinden olan SâlihBaba, şiirlerinde hem halk edebiyâtı hem de dîvân edebiyâtı şekillerini kullanmıştır. Dîvân edebiyâtı nazım şekillerinden kasîde, gazel, murabbâ, muhammes, müseddes, beyit, müstezad ve mesnevîyi, halk edebiyâtı nazım şekillerinden ise koşmayı kullanmıştır. Nazım şekillerinden en çok gazel türünde şiir yazmıştır. Hece vezninde daha çok on birli hece veznini kullanmıştır. Kâfiyelerden yarım, tam ve zengin kâfiyeleri kullanmış olup daha çok tam kâfiyeye yer vermiştir.
Şiirlerinde tema olarak bu dünyânın geçici ve fânîliğini, asıl hayâtın âhiret hayâtı olduğunu, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymak lâzım geldiğini işlemiştir. Ayrıca şiirlerinin çoğunda hocasına bağlılığını ve muhabbetini dile getirmiştir.
Dîvân’ından başka biri hocasından bahsettiği tahmin edilen iki eseri daha olduğu söylenmiştir. Ancak bu eserleri bulunamamıştır.
Bâzı şiirleri:
Ömür cevherdir kadri bilinmez
Sakın gafletle geçirme zamânı
Cihanda şimdi kâl ehli çoğaldı
Söz ile kandırır nice cüvânı
Şeyhim benim sultan imiş
Haktan bize ihsan imiş
Can derdine derman imiş
Görün beni aşk n’eyledi
Âhiri derviş eyledi
Bir sâlih-i mestâneyem
Ne uslu ne dîvâneyem
Bilmem beni ben ya neyem
Görün beni aşk n’eyledi
Âhiri derviş eyledi.
KAYNAKLAR
1) Sâlih Baba, Hayâtı ve Eserleri
