ABDURRAHMÂN BABA
Harifet-ül-Acâyib adlı eserde belirtildiğine göre; Abdurrahmân Gâzi Baba, Ankara’da medfun Seyyid Muhammed Hasan, Ahlat’ta medfun Seyyid Muhammmed Hüseyin ve Erzurum’da medfun Habib Baba ile birlikte Hindistan taraflarından Anadolu’ya gelen ilk gâzi dervişlerdendir. Bölgede vâlilik ve kale muhâfızlığı yapmış olup on dokuzuncu asrın ortalarında vefât etmiştir. Târihî Van kalesinin kuzey cephesinde ve orta kısmına yakın eteklerinde bulunan türbesinin yanında kendi adına yapılan bir câmi ile eski Van belediye reisi ve şâir Gâlip Paşanın türbesi vardır.
ABDÜLMECÎD EFENDİ
Anadolu evliyâsından. 1877 (H.1294)’de Van’da doğdu. Babasının ismi Molla İsmâil’dir. Abdülmecîd Efendi, on dört yaşına kadar Van’daki bir medresede okudu. Daha sonra Başkale’ye giderek, Seyyid Abdülhakîm Efendinin husûsî medreselerinde dört sene ilim tahsîl etti. Abdülhakîm Efendinin seçkin talebelerinden oldu. İcâzet, diploma aldıktan sonra talebe yetiştirmeye başladı. Bu arada Mekteb-i İbtidâîde, ilkokulda Muallim-i evvel olarak vazîfe yaptı. Ayrıca Rüşdiye, ortaokulda Arapça dersleri verdi.
Abdülmecîd Efendi, hocası Abdülhakîm Efendi ile çok meşakkatli bir hac yolculuğu yaptı. Büyük bir kâfile ile Van-Doğubâyezîd-Iğdır-Tiflis yolundan Batum’a oradan da vapurla İstanbul’a gittiler. Balkan harbi başlaması yüzünden hacca izin verilmemesi üzerine Pâdişâh Mısır hidivinin vapuru ile onların hacca gitmelerine izin verdi. Vapurla İskenderiyye’ye, oradan karayolu ile Süveyş’e, oradan da yelkenli ile Medîne’nin Yenbû iskelesine vardılar. Abdülmecîd Efendi, Medîne’de hocası gibi Peygamber efendimize ve Eshâbına olan bağlılığı ve sevgisi yüzünden şehir içinde abdest bozmayarak şehir dışına çıkardı.
Hac dönüşünde tekrar Van’a giden Abdülmecîd Efendi, Mahkeme-i şer’iyye başkatipliği ve Van kâdı vekilliği vazîfelerinde bulundu. Şer’iyye vekâleti kaldırılınca Van müftülüğünde memurluk yaptı. 1928’de sürgüne gönderilen Van müftüsü Şeyh Ma’sûm Efendi, yerine vekîl olarak, Abdülmecîd Efendiyi bıraktı. Daha sonra memuriyeti bırakan Abdülmecîd Efendi, bir köşeye çekilip münzevî bir hayat yaşadı.
Hem ilmen, hem teslimiyet yönünden kendini yetiştirdiği gibi ahlâken de örnek bir insandı. 1962 (H. 1382) senesinde Van’da vefât etti ve burada defnedildi.
KAYNAKLAR
1) İslâm Meşhurları Ansiklopedisi; c.1, s.179
