Tazı
Ava meraklı çok cimri bir subaşı Nasreddin Hoca’ya:
– Hoca Efendi, bana tavşan kulaklı, geyik bacaklı karınca belli, şöyle sicim gibi zayıf bir tazı buluver, der.
Bir süre sonra Hoca, bir sokak köpeğinin boynuna ipi takıp subaşıya götürür. Subaşı:
– Aman Hoca Efendi, ben senden incecik bir tazı istemiştim. Sen ise bana koca bir sokak köpeği getirmişsin, deyince, Hoca lafı gediğine koyar:
– Merak etmeyin efendim. Sizin yanınızda bu köpek bir aya varmaz, tazıya döner!
Nasreddin Hoca, uyarılarını yaparken her yerde her şeyi söylemez. Fırsatı geldiğinde nazik bir şekilde araya girer ve taşı gediğine koyar. Doğru söylemeli, fakat her doğruyu her yerde söyle-memelidir. Hoca’nm yaptığı uyarı, bir nükte ile yapıldığından, hem kırıcı olmaktan uzaktır hem de geç unutulur.
Allah katında doğru sözden daha sevgili bir sadaka yoktur. Hoca, insanlara iyi niyetle ve espriyle doğruyu söyler. O yüzden sözleri batıcı ve incitici olmaz.
Cimrilik, Allah katında sevilmeyen huylardandır.
– Cimri insan, dünyada fakirler gibi yaşar, ahirette zenginler gibi sorguya çekilir.
Nasreddin Hoca, çok yönlü bir insandır. O, herkesin farklı kabiliyetlerde yaratıldığını ve ona göre tavır geliştirmek gerektiğini büir. Bütün nükteleri zamana ve mekâna da uygundur.
Hoca, burada haksızlık etmemek için çok dikkatli davranmıştır. Hem de hakların verilmesinde ne derece dikkatli olunması gerektiğini açıkça ortaya koymaktadır.
Kimin delili kuvvetli ise, kim meselesini daha güzel ortaya koyarsa, hakim onun lehine hükmedebilir. Bu konuda sevgili Peygamberimizin de bir uyarısı vardır. Güzel bir cül ve delille hakkı lehine çevirmeye çalışan kimseye “Ben dinlediğime göre hüküm veririm. Etkili konuşmasıyla beni yanıltan kimseye, ateşten bir parça verilmiş olur’ diye ikazda bulunmuştur.
* Hâkimler, lehine hüküm verseler de sen gerçek hükmü vicdanından iste.
* Hâkimlerin iki bölüğü cehennemdedir, bir bölüğü cennette. Gerçeği bilen ve ona göre hükmeden cennettedir. Gerçeği bildiği halde aksine karar verenlerle, bilgisiz hüküm veren cehennemdedir.
Karısının, yerinde soru sormasını beğenen Hoca, “Sen de haklısın hanım” der.
