MUHAMMED FETHİ ALİ EFENDİ
İstanbul âlim ve velîlerinden. Evliyâdan Kuşadalı İbrâhim Halvetî’nin talebesidir. Aslen Rusçukludur. İsmi, Muhammed Fethi Ali bin Osman bin Muslihüddîn Rusçukî’dir. Osmanbeyzâde nâmıyla anılır. Doğum yeri ve târihi bilinmemektedir. 1857 (H.1274) senesinde İstanbul’da vefât etti. Mezârı, Eyyûb Sultan’dadır.
Fethi Ali Efendi, tahsîlini İstanbul’da yaptı. Zamânın âlimlerinden okudu. Evliyâdan Kuşadalı İbrâhim Halvetî’nin sohbetine kavuştu. Halvetî yolunun edebini öğrendi. İlim ve ahlâkta kemâle gelip icâzet aldı. Fen ilimlerinde de söz sâhibi oldu. Kuşadalı İbrâhim Halvetî, Fethi Ali Efendiye çok değer verirdi. Mektûbât’ındaki yirmi üç mektup Fethi Ali Efendiye yazılmıştır. Hocası Kuşadalı İbrâhim Halvetî(r.aleyh), Muhammed Fethi Ali Efendiye yazdığı bir mektubunda buyurdu ki:
“Zâhirî ilimlerden maksat, îtikâdı, Ehl-i sünnet ve cemâat âlimlerinin bildirdiklerine göre düzeltmek, güzel ahlâkla ahlâklanıp, kötü ahlâktan uzak olmak ve sâlih ameller işlemektir. Hazerde ve seferde zâhirinizi bu bildirilenlerden ayırmamağa çalışmalı ve bu yolda gayret göstermelisiniz?” (Mektup: 9)
Fethi Ali Efendinin yazdığı eserlerden bâzıları şunlardır: 1) El-Hayr-ül-Hasene, 2) Terceme-i Kelâm-i Erba’în-i Hazret-iAli, 3) Hilye-i Sultânî, 4) Sermâye-i Necât, 5) İlm-i Tabakât-ül-Arz, 6) Terceme-i Nesâih-i Eflâtûn, 7) El-Âsâr-ül-Aliyye fî Hazâin-il-Kütüb: Bu eserde İstanbul kütüphânelerinde bulunan kitapların isimlerini yazmıştır. Birinci cildi yazılabilen eser, Bâyezîd Umûmî kütüphânesindedir. Bu eserleri yanında şiirleri de vardır.
KAYNAKLAR
1) Osmanlı Müellifleri; c.1, s.395
2) Mektûbât-ı Kuşadalı İbrâhim Halvetî
3) İslâm Âlimleri Ansiklopedisi; c.18, s.133
