“iyilik ve fazilet, huy güzelliğidir. îsm (kötü şey) senin göğsünü tırmalayan ve halkın muttali olmasını kötü gördüğün şeydir.”
IZÂHI
Bu hadîs-i şerîfde, Resûl-i Ekrem iyi ve kötü olan şeyleri en veciz bir tarzda beyan buyurmuştur. Şöyle ki: iyilik ahlâk güzelliği, kötü ve mûcib-i ism olan da, insanın içini tırmalayan ve işitilmesinden çekinilen şeylerdir.
Ahlâk güzelliği, mazhariyyetlerin en yüksek mertebesi, dünyâ ve âhiret saâdetinin medândır. Dünyâ ve âhiret saâdeti ancak güzel ahlâkla iktisâb olunur. Binâenaleyh insan, îslâm ahlâkını elde etmeğe çalışmalı ve baba-analar dâ çocuklarını bu ahlâkla yetiştirmeyi vazife edinmelidirler.
Resûl-i Ekrem, iyilik ve fazileti beyandan sonra kolayca hatır-latarak sakınmak için, günah ve vebâli mûcip olan fiil ve hareketleri beyan buyurmuştur. Filhakika insanın, içini tırmalayan ve başkalarının işitmesi hoşlanılmayan fiil ve hareketler kötü ve memnû’ olan şeylerdir. İnsanlar bunlardan son derece sakınmalıdır. Ancak nefsinde bu hisleri duymak için îman ve hayâ sâhibi olmalıdır.
