Anadolu Selçuklularının büyük emirlerinden Konyalı Sahib Ata neslinden inen îzzet Koyunoğlu şahsî teşebbüsü ile, dişinden tırnağından arttırarak bizatihi bir müze olan Topraklık mahallesindeki hariciyeli, dahiliydi yedi sekiz odalı, havlulu evinde örnek bir müze kurmuştur.
Mesleki olan Demir yolu Müfettişliği ona eski eser toplama imkânını sağlamıştır. Doğrusu imrenilecek bir muaffakiyet göstermiştir.
Kendisi muhtelif devirlere ait elli altmış bin parça eski eser topladığını söylüyor.
Yer imkânsızlığından ancak bunların bir kısmını gayr-i müsait şartlar içinde teşhir edebilmiştir. Yazı, cilt, tezhip, müellif hattı, nadir ve eşsiz olması bakımından çok kıymetli yazma kitapları vardır.
Bundan yirmi sene evvel mevcut yazma kitaplarını tetkik etmiş ve yayınlanmak üzre bir de eser hazırlamıştım. Kütüphane sonra daha da zen-ginlemiştir.
Koyunoğlu eserlerini cam gibi sever. Candan vaz geçilir mi?.. Belediye ve yahut Hükümet bununla bir anlaşma yaparak ona evvelâ bir bina sağlamalı, ölünciye kadar onu canlarının yanında bırakmalıdır. Bu yapılmıyacak bir şey değildir. Hükümet diğer müzelerde mevcut mükerrer eserlerden de ona vermelidir. Bu hususta Askeri müze ona binlerce tarihi silah ve eser ayırabilir. Askeri müzede mükerrer eser çoktur. Bu vesile ile Konya aynı zamanda bir askeri müzeye de sahip olur. Ben bunu kendisine teklif ve elimden gelen yardımı yapacağımı da vadettim.
Onu kırmadan, canlarından ayırmadan bunu yapmak pekâlâ mümkündür. Elverirki karar verilsin.
Bir yangın, bir hırsızlık bu müzeyi mahvedebilir. Bir an evvel faaliyete geçmek lâzımdır. Koyunoğlu kütüphanesinde İslâmî ve gayr-i İslâmî birçok eski eser vardır.
Takkeli dağdaki Kevele kalesine ismini bırakan ( Kübel – Sibel ) Yer tanrısının da burada bir heykelleri vardır. Konya dâr-üş-şifasmdan alman iki taş eser fevkalâde kıymetlidir.
Kitapları arasında 1010 numarada kayıtlı tran hükümdarlarından Feth Ali Şah adına yazılmış 248 sahifelik kitap eşsizdir. İçin de beş de minyatür vardır. Bunlardan birincisinde Şems-ed-din-i Tebrizînin Mevlâna Celâleddin-i Rumî ile buluşması, İkincisinde Şems-i Tebrizînin öldürülmesi, üçüncüsünde Abaka Han’ın büyük vezir ile Hazreti Mevlânanm divan sahibi ile mülakatı, beşincisinde de Şems-ed-din-i Tebrizînin öldürülmek üzre bulunduğu yerden sürüklenerek çıkarılması tasvir edilmiştir.
Koyunoğlu kütüphanesinde Konyadaki Sultan Selim imâretinin 996 yılı şevvalinin 12 nci günü aslından kopye edilmiş 34 yapraklık bir vakfiye sureti de vardır. Her sahifesinde dokuz satır bulunan bu suret tamdır. Fakat asıl vakfiyenin tarihi bunda da yoktur.
Bu vakfiye ile padişah imâreti için Silifkeye bağlı JlLİ ibliler, orta viran, Kargucak, jÇ — Gebez ve Çullahlaı* köyü ile Tekfur çayından sulanan pirinç tarlasını ve Mut’a bağlı Sösan köyü ile Çömlek çiftliğini vakfediyor. Padişah bunlardan başka Konya ve civarında da şunları gelir olarak imâretine vakfetmiştir :
Konya sahrasında Kabız Ali mezrası,
Konyanm aşağı kayı köylerinden parlan diye maruf Oğuz hanlı Kök köy, Çetük, İbrim, Susuz diye maruf Göçü, Kakır dik, Karakaya, Gencik, köylerini ve Kaayı’lardan da Göçü, Hami üyüğü, Ortaca» Saruhanlar, Tosun, Komarlar, Kızılviran, Kum tömek, Süleler, Veliler, Ilıca köyleri Bu müzenin yazma eserleri gibi meskûkât kolleksiyonu da zengindir. Konyayı ilgilendiren etnografik eserler itibarı ile müze birincidir. Müzenin yeni bir binaya kavuştuktan ve İlmî bir şekilde tasnif edildikten sonra büyük bir boşluğu dolduracağına kaniiz.
